In mijn vorige artikel schreef ik: brainspotting is geen magische pil. En nu moet ik eerlijk toegeven dat ik me in mijn enthousiasme over deze methode misschien ook schuldig heb gemaakt aan het beeld dat het dat wél zou kunnen zijn.
Ik ben nog steeds enorm enthousiast over brainspotting. Maar ook realistisch. Helemaal als ik kijk naar mijn eigen proces.
Mijn eerste ervaring met brainspotting
Ik ontdekte brainspotting in een periode waarin ik door een enorme relatiecrisis ging. Mijn paniek, verlatingsangst en de automatische neiging om te reageren zoals ik altijd had gedaan – aanklampen en verwijten – waren sterker dan ooit. Ik kon er eindeloos over praten. Ik deelde mijn gedachten, zocht herkenning, hoopte op de juiste tip van anderen. Maar hoe meer ik praatte, hoe vaster ik kwam te zitten.
Tot ik mijn oude trauma’s tegenkwam. De verlatenheid van vroeger, de vele verhuizingen, de straf en lijfstraffen in Zuid-Afrika, de diepe angst voor veroordeling. Dat was de pijn waar ik eigenlijk voor wegvluchtte. En daar ben ik op gaan brainspotten.
Voorsprong, maar geen shortcut
Sinds mijn 19e ben ik in opleiding om te voelen. Als therapeut train ik mezelf continu in voelen en reflecteren. Dat gaf mij een bepaalde voorsprong:
- Ik kon mijn gevoelens benoemen.
- Ik was gewend om lichamelijke sensaties waar te nemen.
- Ik durfde me over te geven aan een ander.
- Ik was niet bang om emoties te tonen.
Veel van mijn cliënten hebben dat allemaal nog niet geleerd. Dat zeg ik niet om te ontmoedigen, maar om een realistisch beeld te schetsen van brainspotting als proces.
Het grootste voordeel van brainspotting was voor mij dat ik uitgenodigd werd om niet meer te praten. Ik mocht voelen. Bij de emoties en lichamelijke sensaties blijven. Niet oplossen, niet analyseren, maar doorvoelen. Dat zette veel in beweging. Ik voelde intens veel – logisch, zo getraind als ik ben – en er veranderde echt iets.
Geen instant oplossing, maar een leerproces
Maar… ik was niet direct van mijn verlatingsangst af. Ik heb in de afgelopen vier jaar regelmatig op die angst gebrainspot. Op mijn neiging om te blijven aanklampen. Op de diepe emotionele patronen die al zo lang in mij aanwezig waren. En door steeds weer stil te staan bij de lichamelijke sensaties en emoties, heb ik geleerd niet meer weg te rennen voor die angst. Om ze onder ogen te komen. Om ze te accepteren en er liefdevol mee om te gaan.
Betekent dit dat ik nu nooit meer getriggerd raak? Nee. Ik voel nog steeds de neiging om aan te klampen of om verlies te vrezen. Ik voel nog steeds de impuls om te pleasen. Maar het verschil is dat ik het nu beter kan zien, beter kan voelen, beter kan verdragen. Het neemt me minder vaak over. En dat is groei. Maar dat heb ik niet in zes sessies bereikt.
Wat brainspotting me wél heeft gegeven, is de vaardigheid om bij mijn emoties te blijven. Mijn therapeut leerde me dat het oké is om bij deze emoties te blijven. Ze was liefdevol aanwezig en hielp mij om liefdevol naar mijn eigen boosheid en angst te kijken. Daardoor kan ik dat nu steeds beter zelf.
Gun jezelf de tijd
Brainspotting heeft me dus veel gebracht. Maar ik heb ook het harde persoonlijke werk gedaan. En blijf dat doen. Want ik blijf mezelf en mijn kwetsbaarheid tegenkomen.
Brainspotting werkt niet als een shortcut. Je brein geeft informatie vrij op het moment dat het daar klaar voor is. Dat is iets wat ik in veel trajecten zie: wat er al jaren zit, wordt niet vaak in twee sessies vrijgegeven. Het is veel te kwetsbaar om alles direct open te gooien. Je brein doet dat in kleine, behapbare stukjes. En dat is precies zoals het moet zijn.
Ga je dus starten met brainspotting? Gun je brein en jezelf de tijd om te leren. Wanneer je jezelf onder druk zet om ‘nu iets te voelen’ of om ‘nu door iets heen te breken’, dan verkrampt je brein juist. Leren onder druk? Dat werkt bij niemand. Durf nieuwsgierig te zijn. Merk op wat er gebeurt – zelfs als dat ‘niets’ lijkt te zijn.
Soms is het opmerken van rust en ontspanning in je lichaam al een enorme winst. En als je nog niet bij je gevoelens kunt? Weet dan dat daar een reden voor is. Jarenlang ben je daar niet naartoe gegaan omdat het spannend, gevaarlijk of ongewenst was. Dat opnieuw leren kost tijd.
Ik hoop dat dit verhaal je de ruimte geeft om met een ontspannen en realistische verwachting aan je brainspotting-traject te beginnen. Want dit proces vraagt niet alleen geduld, maar ook een open hart voor wat zich wil laten zien. 💙
